Uhonorowanie Juneteenth: Refleksja nad wolnością, historią i globalną równością

Czym jest Juneteenth i dlaczego ma znaczenie

Juneteenth, obchodzone 19 czerwca, upamiętnia dzień, w którym zniewoleni Afroamerykanie w Galveston w Teksasie w 1865 roku w końcu dowiedzieli się, że są wolni – ponad dwa lata po tym, jak Proklamacja Emancypacji oficjalnie zniosła niewolnictwo. Opóźnienie w przekazaniu tej wiadomości odzwierciedla długą historię niesprawiedliwości, wyzysku i oporu, które zdefiniowały doświadczenie czarnoskórych Amerykanów. Od tego czasu Juneteenth stało się dniem pamięci i refleksji, a także czasem uhonorowania przeszłości, jednocześnie stawiając czoła utrzymującym się nierównościom teraźniejszości. Wartości takie jak wolność, godność i sprawiedliwość, choć zakorzenione w historii Stanów Zjednoczonych, znajdują oddźwięk daleko poza ich granicami. W coraz bardziej zjednoczonym świecie Juneteenth służy jako punkt odniesienia, przez który ludzie na całym świecie mogą badać własną historię ucisku i dołączyć do globalnego apelu o prawa człowieka i równość. (Źródło)

Od lokalnej tradycji do międzynarodowego uznania

Po raz pierwszy obchodzone w 1866 roku przez afroamerykańskie społeczności w Teksasie, Juneteenth rozpoczęło się jako połączenie modlitwy, muzyki, wspólnych posiłków i pamięci. Przez ponad sto lat pozostawało świętem obchodzonym lokalnie, przekazywanym z pokolenia na pokolenie pomimo braku formalnego uznania. Zmieniło się to dzięki dziesięcioleciom aktywizmu, którego kulminacją były wysiłki takich postaci jak Opal Lee – emerytowanej nauczycielki, która niestrudzenie prowadziła kampanię na rzecz jego oficjalnego uznania. Święto nabrało nowego znaczenia podczas globalnych protestów na rzecz sprawiedliwości rasowej, które nastąpiły po zabójstwie George’a Floyda w 2020 roku. Wreszcie, 17 czerwca 2021 r., prezydent Joe Biden podpisał ustawę czyniącą Juneteenth świętem narodowym USA.

Opal Lee, źródło

Jednak jego wpływ wykroczył daleko poza Stany Zjednoczone. Dziś Juneteenth jest coraz częściej uznawane na całym świecie nie tylko jako upamiętnienie końca amerykańskiego niewolnictwa, ale także jako symbol trwającej globalnej walki z niesprawiedliwością rasową, nierównością i historyczną obojętnością. Od publicznych debat na temat spuścizny kolonialnej w Europie po ruchy na rzecz praw rdzennych ludów i reparacji – Juneteenth przypomina, że dążenie do wolności jest nie tylko aktualne, ale i uniwersalne.

Dzień refleksji i świętowania

W Stanach Zjednoczonych Juneteenth jest obecnie obchodzone w sposób uroczysty. Parady, festiwale muzyczne, fora edukacyjne i spotkania rodzinne oferują przestrzeń zarówno do refleksji, jak i do wyrażania dumy kulturowej. Społeczności organizują odczyty Proklamacji Emancypacji, wspierają firmy prowadzone przez osoby czarnoskóre i tworzą platformy wzmacniające głosy czarnej społeczności, sztukę i działalność naukową. Co ważne, wydarzenia te nie dotyczą tylko przeszłości – są żywym wyrazem czarnoskórej doskonałości i sposobem na podkreślenie bieżącego wkładu w społeczeństwo: od polityki i nauki po kulturę i sztukę.

Poza Stanami Zjednoczonymi Juneteenth zyskuje na popularności jako dzień międzynarodowej solidarności. Na przykład w Wielkiej Brytanii organizacje połączyły Juneteenth z wezwaniami do dekolonizacji, edukacji i wysiłkami na rzecz konfrontacji z rolą tego kraju w transatlantyckim handlu niewolnikami. W Niemczech Berlin jest gospodarzem obchodów Juneteenth, podczas których afroamerykańscy emigranci i lokalni aktywiści współpracują w celu promowania świadomości czarnej historii i współczesnych problemów. We Francji toczące się rozmowy na temat profilowania rasowego i dyskryminacji odzwierciedlają te same zmagania, które podkreśla Juneteenth. Dzień ten jest coraz częściej wykorzystywany przez aktywistów, nauczycieli i liderów społeczności w całej Europie jako katalizator świadomości i zmian. (Źródło)

Łącząc przeszłość z teraźniejszością: Dlaczego Juneteenth ma znaczenie na całym świecie

Juneteenth to ważne przypomnienie, że zniesienie niewolnictwa nie było końcem walki o sprawiedliwość, ale początkiem nowej. Wolność prawna nie gwarantowała i nadal nie gwarantuje równości. Systemowy rasizm nadal wpływa na dostęp do edukacji, mieszkań, opieki zdrowotnej i zatrudnienia w wielu częściach świata. W ten sposób Juneteenth oferuje coś więcej niż tylko pamięć historyczną – daje możliwość zastanowienia się nad globalnymi strukturami, które wciąż stawiają w niekorzystnej sytuacji zmarginalizowane społeczności.

Ruchy takie jak Black Lives Matter ponownie zwróciły uwagę na te kwestie. W Niemczech organizacje takie jak Dekoloniale (Źródło) stoją na czele tych wysiłków, organizując wydarzenia edukacyjne, wycieczki po mieście i wystawy, aby podkreślić kolonialną historię kraju i jej ciągły wpływ. Podobnie w Belgii inicjatywy takie jak Collectif Mémoires Coloniales (Źródło) dążą do usunięcia kolonialnych pomników i restytucji artefaktów kulturowych, jednocześnie promując uznanie afro-belgijskiej historii. W Holandii grupy takie jak Narodowy Instytut Badań nad Holenderskim Niewolnictwem i jego Dziedzictwem (Źródło) opowiadają się za usunięciem pomników honorujących postacie kolonialne i naciskają na bardziej inkluzywną narrację narodową. We Włoszech organizacje takie jak Associazione per gli Studi Africani in Italia (Źródło) zajmują się rasistowskimi doświadczeniami afrykańskich i afro-pochodzących migrantów, kwestionując kolonialne narracje i wspierając dialog na temat dekolonizacji.

Te wspólne wysiłki w całej Europie pokazują zaangażowanie w konfrontację ze spuścizną kolonialną oraz w promowanie integracji i sprawiedliwości dla wszystkich społeczności. Juneteenth zachęca wszystkie społeczeństwa do zbadania, w jaki sposób wolność jest doświadczana w różny sposób – w zależności od rasy, klasy i narodowości – oraz do zadania pytania, co dziś oznacza prawdziwe wyzwolenie. W swej istocie święto to symbolizuje wspólne ludzkie aspiracje: życie w świecie, w którym wolność nie jest warunkowa ani selektywna, lecz równa i realna dla wszystkich.

Honorowanie dziedzictwa, kontynuacja pracy

Upamiętnienie Juneteenth oznacza coś więcej niż spojrzenie wstecz – wymaga podjęcia działań w teraźniejszości. Może to obejmować popieranie reform programów edukacyjnych w celu nauczania historii kolonialnej osób czarnoskórych w szkołach europejskich, wspieranie globalnych organizacji zajmujących się sprawiedliwością – takich jak Equal Justice Initiative (Źródło) czy UNESCO’s Routes of Enslaved Peoples Project (Źródło) – albo po prostu angażowanie się w szczere rozmowy na temat rasizmu na poziomie lokalnym. Na całym świecie ludzie wykorzystują Juneteenth jako okazję do promowania równości, kwestionowania historycznego milczenia i budowania bardziej integracyjnych społeczności. Przekształcając pamięć w działanie, zbliżamy się do przyszłości, w której wolność nie jest odroczoną obietnicą, ale rzeczywistością dla wszystkich.

Źródła:

Autorka: Sara Chłodnicka

Niniejszy artykuł jest chroniony prawami autorskimi, chcesz się na niego powołać?

Nie ma problemu, pamiętaj o podaniu źródła: www.areteaudit.pl